Διατροφή
Κρητική Διατροφή
Σύμφωνα με στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών καμία άλλη περιοχή της Μεσογείου δεν είχε τόσο χαμηλά επίπεδα θνησιμότητας όσο η Κρήτη τόσο πριν, όσο και μετά, από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η γνήσια παραδοσιακή διατροφή των Κρητικών έχει αποτελέσει αντικείμενο έρευνας (π.χ. μελέτη 7 χωρών), από την οποία προκύπτει ότι είναι η υγιεινότερη διατροφή στον κόσμο! Η πιο υγιεινή κουζίνα στον κόσμο, η Μεσογειακή καθώς τα χαρακτηριστικά της «Μεσογειακής διατροφής» σε όλο τους το φάσμα απαντώνται μόνο στο νησί της Κρήτης και σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου.
Η παραδοσιακή Κρητική κουζίνα βασίζεται στην κατανάλωση δημητριακών, ξηρών καρπών, άγριων χορταρικών, βοτάνων, γαλακτοκομικών, μελιού, φρούτων, λαχανικών, οσπρίων και κρασιού, με το κρέας να υπάρχει στο τραπέζι σχετικά σπάνια, ειδικά λόγω των μεγάλων περιόδων νηστείας. Ο βασικός όμως κορμός της Κρητικής δίαιτας δεν είναι άλλο από το θαυματουργό παρθένο ελαιόλαδο, που χρησιμοποιείται αποκλειστικά ως πηγή λίπους, αποκλείοντας παντελώς τα ζωικά λίπη.
Τυροκομικά
Η κατανάλωση τυροκομικών στην Κρήτη είναι η μεγαλύτερη σε παγκόσμια κλίμακα! Οι Κρητικοί ξέρουν πώς να απολαύσουν διάφορες γεύσεις. Η γεύση του παραδοσιακού τυριού, της γραβιέρα και των παραλλαγών της, της γλυκόξινης μυζήθρας και άλλων γαλακτοκομικών προϊόντων είναι αξεπέραστη! Μια σημαντική πηγή ασβεστίου και πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας, το κρητικό τυρί διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην κρητική διατροφή.
Κρασί
Η οινοποιεία στην Κρήτη έχει μια μακρά ιστορία, αφού οι Μινωΐτες παρήγαγαν σίγουρα κρασί πριν το 1600 π.Χ. Τους Ρωμαϊκούς Χρόνους, η Κρήτη ήταν γνωστή για το γλυκό κρασί, πρότροπος, το οποία εξαγόταν στην Ιταλία. Κατά το Μεσαίωνα, από το 14ο έως τον 16ο αιώνα τα κρασιά vino di Candia και Crete προτιμήθηκαν ιδιαίτερα, σε διάφορες περιοχές από τη Δυτική και Βόρεια Ευρώπη. Ήταν γλυκός και "ζεστός" οίνος.
Τσικουδιά (Ρακί)
Η λέξη τσικουδιά προέρχεται από τα τσίκουδα, δηλαδή τα υπολείμματα της μουστοποίησης των σταφυλιών – τσάμπουρα, φλούδες και κουκούτσια. Στην Κρήτη ονομάζεται τσικουδιά ή ρακή. Ξεχωρίζει από τα άλλα τσίπουρα διότι αποτελεί απόσταγμα μόνον από τα τσίκουδα, χωρίς προσθήκη κανενός άλλου αρωματικού φυτού. Ο θεσμός του ρακοκάζανου θεσμοθετήθηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο γύρω στο 1920 όπου και δόθηκαν άδειες για τα ρακοκάζανα στους Κρητικούς αγρότες, προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα παραγωγής τσικουδιάς από τα σταφύλια που παρήγαγαν.
Ελαιόλαδο
Σήμερα πιστεύεται πως το ελαιόλαδο είναι το πιο μεγάλο μυστικό της κρητικής διατροφής και της κρητικής μακροζωίας. Ιατρικές έρευνες που έγιναν και συνεχίζουν να γίνονται στην Ευρώπη και στην Αμερική αποκαλύπτουν πως το ελαιόλαδο όχι μόνον προστατεύει την καρδιά αλλά και βοηθά στην καλή λειτουργία πολλών οργάνων ή δρα ευεργετικά σε μια μακρά σειρά ασθενειών. Μειώνει τη χοληστερόλη, έχει αντιοξειδωτική δράση και προστατεύει από καρκίνους, βοηθά τη λειτουργία του ήπατος, είναι ιδανικό για τη διατροφή των ανθρώπων που πάσχουν από διαβήτη και τόσα άλλα!
Μέλι
Η Κρήτη παράγει μέλι, από τους προϊστορικούς χρόνους ακατάπαυστα. Με το πέρασμα των αιώνων, ίσως η δομή των κυψελών έχει βελτιωθεί, αλλά όλα τα άλλα έχουν παραμείνει αμετάβλητα. Οι μέλισσες, τα αρωματικά φυτά, το περιβάλλον. Αυτό το μέλι σκοτώνει τα μικρόβια και τους ιούς, ενισχύει το κυκλοφορικό σύστημα, την καρδιά και τα νεύρα. Ενισχύει την άμυνα του οργανισμού ενάντια σε μολύνσεις και άλλες ασθένειες, ανακουφίζει από στρες και από έντονη πίεση και νευρικότητα.
Βότανα
Η Κρήτη έχει τα περισσότερα είδη από άγρια βότανα και μπαχαρικά στην Ευρώπη. Η παραδοσιακή κρητική διατροφή χρησιμοποιεί τα βότανα και τα μπαχαρικά σε μεγάλο βαθμό και προσθέτει γεύση, άρωμα και ποικιλία στο φαγητό. Βότανα όπως η ρίγανη, το θυμάρι και η μαντζουράνα χρησιμοποιούνται πιο συχνά στη κρητική κουζίνα. Πολλά από τα φυτά χρησιμοποιούνται για την παρασκευή τσαγιού. Το κρητικό τσάι και το δίκταμο είναι το πιο δημοφιλές.
